ADANA

Adana, Türkiye'nin güneyinde, Doğu Akdeniz'in kuzeyinde yer alan ilidir. İl merkezinin adı da Adana olup; Seyhan, Yüreğir, Çukurova, Sarıçam ve Karaisalı ilçelerinin birleşimiyle oluşur. Adana kent merkezi 5 ilçeden, Adana ili ise toplam 16 ilçeden oluşmaktadır. Adana ilinin nüfusu, 2008 yılı sayımları itibarı ile 2.506.650'dir.[1]. Ayrıca Adana İli'nin yüzölçümü 14.030 km²'dir. Adana, Akdeniz Bölgesi'nin 1., Türkiye'nin ise İstanbul, Ankara, İzmir ve Bursa'dan sonra 5. büyük kentidir[2].



Coğrafya

Kurttepe ve Çatalan Konum

İl merkezi Akdeniz'den~48 km uzaklıkta bulunur. Adana il merkezi Çukurova'nın içlerinde kurulmuş olup, bu bakımdan Adana ili, Türkiye'nin en verimli ovalarından birine sahiptir[3].


Adana D 400 Reşatbey kavşağında bulunan "Merkez Park"Adana il merkezi'nin kuzeyinde bulunan Seyhan Baraj Gölü[4], 1956 yılında tamamlanmıştır. Baraj, elektrik üretebilmek ve Çukurova'nın düz ve verimli ovalarını sulayabilmek için inşa edilmiştir. Şehir içerisine, su akışını sağlayabilmek için doğu-batı yönünde bulunan iki adet sulama kanalı yapılmıştır. Bu sayede Adana İl merkezi, sel taşkınlarından kurtarılabilmiştir.

Seyhan ve Ceyhan nehirleri, Adana İl sınırlarından geçer ve burada da Akdeniz'e dökülür. İlin kuzeyinde Toros Dağları vardır. Bu dağlarından bazıları: Aladağlar[5], Tahtalı Dağı, Bolkar Dağları, Dibek Dağları, Demirkazık Dağı.[6]

İklim

Bölgeye hakim Akdeniz İklimi'nin etkisiyle Adana'da yazları sıcak ve kurak, kışları ise ılık ve yağışlı geçer. Kışları yaklaşık 13 °-15 ° C ve yazları ise yaklaşık 34 °- 46 ° C ' olarak ölçülür.Küresel ısınmayla birlikte iklimler değiştiği için Adana ya yazın ortasında şiddetli yağmur yağdığı görülür. Adana'da yılın 195.6 günü yaz günüdür. Bu günlerin 134.4'ü tropik gün olarak belirlenmiştir.[7]


Toros ve Esentepe İlçeler

Adana kent merkezi;Seyhan,Yüreğir,Karaisalı,Çukurova ve Sarıçam ilçelerinden oluşur. Adana, Türkiye'nin güneyinde Akdeniz Bölgesi'nin Doğu bölümü'nde yer alır. Seyhan Nehri'nin iki yakasında kurulmuştur.

Metropol ilçeler

Adana büyükşehrini oluşturan ilçeler şunlardır:

Çukurova (Yeni Adana)
Seyhan[8]
Sarıçam[9]
Yüreğir[10]
Karaisalı[11]

Etimoloji

Adana'nın yüzyıllarca kullanılan isimlerindan bazıları şunlardır: Dunarus, Adanus, Attania, Adanos, Ta Adana, Uru Adaniya, Erdene, Edene, Ezene, Batana, Atana, Azana, Addane, Seyhan.

Çeşitli kazynaklara göre, adını Hitit Adaniya Kizzuwatna Kırallığı'ndan almıştır. Diğer kaynaklar ise Adana adının efsanevi Danaus veya Danaoi Yunan kabilelerinden geldiğini söyler. Helenistik Dönem'de ise bu topraklar, Kilikya, Antiochia veya Sarum olarak biliniyordu. Asurlular ise bölgeye Quwê adını vermişlerdi. Bölgenin Ermenice ismi ise Atana (Ատանա)'ydı.[12] Antik Roma efsanelerine göre, Adana ve Seyhan isimleri Uranüs'ün iki oğlu olan Adanaus ve Sarus'tan gelmektedir. Efsaneye göre Adanus ve Sarus Adana kentinin kurucularıdır.

Nüfus ve Demografik Yapı

Şehir merkez nüfusu 1.763.351[13],il nüfusu 2.506.650'dir.Türkiye'nin 5. büyük ili ve kentidir.1960 sonrasında Doğu ve Güneydoğu Anadolu'dan çok yoğun bir biçimde göç almış ve almaya devam etmektedir.

Adana'nın Nüfusu

Yıl 1927 1935 1940 1945 1950 1955 1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1997 2000 2007 2008
Nüfus 72.000 76.473 88.000 100.000 117.000 168.000 231.548 289.919 347.454 475.384 574.515 763.769 916.150 1.037.924 1.330.710 2.006.566 2.711.500
Artış(%) - - - %53,83 %96,82 - %96,82 %25,21 %19,85 %36,83 %20,85 %32,94 %19,95 %13,29 %18,94 %16,59 %13,85

Ulaşım

Adana, yüzyıllardır önemli ulaşım ağlarının ortasındadır. Günümüzde de Gaziantep, Mersin ve İskenderun yönüne otoyol ağına sahiptir. Türkiye'nin en eski havaalanlarından birini barındıran kentte, Adana Şakirpaşa Havaalanı 1937 yılından bu yana hizmet vermektedir.


Tren İstasyonu(Ziyapaşa) Turizm ve Kültür

Turistik Mekanlar

Taşköprü - Justinyanus Köprüsü Eskivilayet'ten görünüşüTaşköprü (Justinianus Köprüsü - M.S. 300, Dünyanın halen kullanılan en eski köprüsü)
Wikimedia Commons'ta:
Adana (il) ile ilgili çoklu ortam kategorisi bulunur.Yağ Camii (Eski Saint Jacques Latin Kilisesi)
Ulucamii (1541)
Arkeoloji Müzesi (1924)
Etnoğrafya Müzesi (Eski Ermeni Kilisesi)
****** Müzesi ve Evi
Ramazanoğulları Sarayı ve Harem Dairesi (1489)
Bebekli Kilise (Aziz Paulus Katolik Kilisesi, 1884)
Saat Kulesi (1882)
Kazancılar Çarşısı
Bahri Paşa Çeşmesi (1890)
Magarsus Antik Kenti
Kastabala Antik Kenti
Pelesel Ermeni Manastırı
Şar Antik Kenti
Anavarza Antik Kenti
Ayas Kalesi
Marco Polo İskelesi
Haçin Kara Kilise Kalesi
Alemdar Mescidi (1782)
Adana'da Antik Yerleşim Yerleri [değiştir]
ADANA' nın Antik Yerleşim Birimleri
Adı Dönemi Adana'ya Uzaklığı Yeri
Şar (Mağara) Hitit-Roma-Ermeni 211 Km. Tufanbeyli
Ayas Yunan-Roma 78 Km. Yumurtalık
Mallos Yunan-Roma 50 Km. Adana' nın güneyi, Karataş' a yakın
Misis Eti-Roma-Arap-Osmanlı 27 Km. Misis, Yakapınar
Magarsos Yunan-Roma 50 Km. Karataş
Tumlu Ortaçağ 50 Km. Ceyhan' ın kuzeybatısı
Mazırık Örenleri İlkçağ 50Km. Karaisalı


Adana Mutfağı

Geleneksel Türk Ve Ermeni Mutfağının birçok özelliğini barındıran Adana Mutfağı, çevresindeki Antakya, Gaziantep, Mersin ve Kahramanmaraş illeri gibi Suriye mutfak kültüründen etkilenmiştir. Bunun sonucu olarak, Adana'nın Mutfak kültüründe bol yağlı,acılı ve ekşili lezzetler ve çeşitli tatlılar büyük yer tutar. Adana Mutfağı'nda et önemli bir malzemedir ve mutfak ürünlerinin çoğunda et kullamılır. En ünlü yemeği dünyaca tanınan Adana Kebabı'dır. Genelde şalgam suyu ile tüketilir.

Adana Kebabı
İçli Köfte
Şalgam Suyu


Adana Mutfağı'nın diğer yemekleri ise şunlardır:

Adana Kebab : Kıyma Kebabı , Tike Kebabı (Kuşbaşı) , Ciğer Kebabı
Babagannüç
Şırdan
Mumbar
Kelle Paça
İşkembe
Mansaf
Hamis
Fatuş
Mahluta Çorbası
Güç
Humus
Aşlama
Şalgam
Karakuş
Bici Bici
Karsambaç
Şehmişe
Patata Mıhalla

Kardeş Şehirler

Sidney, (Avustralya)
Cidde, Suudi Arabistan
Córdoba,[14] (İspanya)
Saint Petersburg (Rusya)
Üsküp (Makedonya)
Bremerhaven (Almanya)
Şimkent (Kazakistan)




[img]